Nastawnia bramowa Bt – zabytek kolejnictwa poddany renowacji

W ostatnich tygodniach, historyczna nastawnia Bt ukryta była za kotarami rusztowań. Teraz, kiedy te zostały usunięte, jesteśmy w stanie podziwiać pierwsze rezultaty prac konserwacyjnych. Nastawnia Bt w Bytomiu jest jedynym obiektem swojego rodzaju na terenie Polski. Wybudowano go po I wojnie światowej w stylu streamline. W okresie, kiedy z pobliskiego dworca ruszał najszybszy na świecie pociąg spalinowy, Latający Ślązak, powstała ta nastawnia składająca się z dwóch segmentów: niższego, jednopiętrowego, zawierającego przestrzeń warsztatową i techniczną oraz wyższego, które jest nadwieszone ponad torami i zawiera pomieszczenie nastawni.

Kiedy zapadła decyzja o rekonstrukcji linii kolejowej 131 przechodzącej przez Bytom, pierwotny plan zakładał rozbiórkę nastawni ze względu na powstanie Lokalnego Centrum Sterowania, które miało przejąć jej funkcje. Na ten plan zareagowali obywatele, którzy doprowadzili do umieszczenia budynku na liście zabytków, co wymusiło na PKP Polskie Linie Kolejowe zmianę strategii.

Po rewizji planów, PKP zdecydowało nie tylko na zachowanie obiektu, ale i na jego renowację, na którą chce przeznaczyć około 1,4 mln zł z własnych funduszy. Prace zostały powierzone firmie PORR S.A., która aktualnie przemierza trasę linii 131 i remontuje sąsiadujący budynek hali peronowej.

Planowany zakres prac obejmuje czyszczenie i malowanie konstrukcji stalowej, renowacje elewacji i dachu, wymianę okien i drzwi oraz odświeżenie wnętrza. Każdy aspekt został przekazany do akceptacji Śląskiemu Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków w Katowicach. Warto zauważyć, że wszystkie oryginalne elementy wyposażenia budynku zostaną zachowane.

Katarzyna Głowacka z zespołu prasowego PKP PLK twierdzi: „Obiekt jest istotną częścią miasta i stacji Bytom, a dzięki przeprowadzonym przez PLK SA pracom odzyska swój dawny blask i ponownie stanie się wizytówką stacji”. Nastawnia nie będzie jednak dostępna dla zwiedzających, chociaż nie wyklucza się, że ta decyzja może ulec zmianie w przyszłości. Według planów, budynek będzie podświetlony w nocy.

Ostatnio zakończono prace nad renowacją konstrukcji stalowej i elewacji części budynku nadwieszającej nad torami. Dzięki temu możliwe było usunięcie rusztowań i odkrycie odrestaurowanej struktury, chociaż można zauważyć, że okna jeszcze wymagają pracy. Przesunięto teraz front prac na drugą stronę budynku.

Planowany termin zakończenia remontu nastawni to koniec 2024 roku.